Blog

Güncel Verilerle Türkiye, Avrupa ve ABD Melek Yatırımcılık Ekosistemlerinin Karşılaştırılması

02 Kasım 2020

Startups.watch verilerine göre, Türkiye'de 2019 yılında melek yatırımcılar ve ağlar 41 girişime toplam 52,7 milyon dolarlık yatırım yaptı. Hazine Müsteşarlığı'na akredite olan melek ağlar ve yatırımcılar tarafından yapılan yatırımlar ise 2019 yılında 15 milyon TL'ye ulaştı. Verilen lisansların ülkemizdeki bölgesel dağılımına baktığımızda %82’sinin Marmara Bölgesinde, ’inin İç Anadolu Bölgesinde, %6’sının Ege Bölgesinde ve %1’inin de Akdeniz Bölgesinde olduğu görülmektedir.

Türkiye’de Her 4 Yatırımcıdan 3’ü İstanbul’da

Lisans verilen melek yatırımcıların illere göre dağılıma baktığımızda; her 4 yatırımcıdan 3’ünün İstanbul’da olduğunu söyleyebiliriz. Buna paralel olarak da raporun ilerleyen bölümde belirtildiği üzere girişimcilerin yatırım başvurularının %91’i İstanbul’da yapılmıştır. Bu oranı %9 ile Ankara takip etmektedir. Melek yatırımcıların çoğu İstanbul’dan çıkmıştır. Bu da aslında birçok teknopark ve üniversiteyi bünyesinde barındıran Ankara, İzmir ve Eskişehir gibi şehirlerde sistemin verimli olarak kullanılamadığını göstermektedir. Hazine Müsteşarlığı’nın ülkemizde melek yatırımcılık sistemine ilişkin olarak aylık gelişmelerin kamuoyu ile paylaşılması amacıyla düzenlediği “Bireysel Katılım Sermayesi Sistemi İlerleme Raporu” isimli çalışmasına göre, melek yatırımcı olmak için başvuran kişilerin neredeyse hepsinin lisans ve üzeri eğitime sahip olduğu görülmektedir. 2013 yılından bu yana,
lisanslı melek yatırımcılar tarafından yapılan yatırımın toplam tutarı 11.739.206,00₺ ‘ye ulaşmıştır.

Ülke Ülke Avrupa’nın Öncü Melek Yatırımcıları

Activate Our Angels ile yapılan bir ankete göre Birleşik Krallık melek yatırımcıları arasında bulunan meleklerin% 67'sinin hala yatırım yaptığını ortaya çıkardı (% 16'sı sadece mevcut portföylerine yatırım yapıyor olsa da). Bununla birlikte,% 51'i 2019'dakinden daha az yatırım yapmayı planlıyor,% 36'sı daha küçük çekler yazdıklarını ve% 68'i Covid-19 nedeniyle değerlemeleri düşürdüklerini belirtiyor.

İtalyan hükümeti, girişimleri ve melek yatırımcıları desteklemek için 500 milyon avroluk yeni bir paket duyurdu. Paketin bir parçası olarak, yılda 2,5 milyon Euro'ya varan yatırımlarda vergi indirimi ikiye katlanacak. Hükümet ayrıca kamu parasına yatırım yapmak için 200 milyon Euro'luk bir ortak yatırım fonu başlatıyor.

Portekiz'de hükümet, girişimleri desteklemeye yönelik tedbirler paketinin bir parçası olarak 200 milyon Euro'luk bir ortak yatırım fonu ve sosyal inovasyon için başka bir ortak yatırım fonu açıkladı. Portekiz İş Melekleri Derneği başkanı João Trigo da Roza, bu fonların "iş melekleri tarafından ateş güçlerini artırmak için kullanılabileceğini" söylüyor.

Fransa'da melekler, 80 milyon avroluk French Tech Bridge dönüştürülebilir senet programının bir parçası olarak devlet bankası BPI France ve VC'lerle birlikte ortak yatırım yapmaya hak kazanıyor.

Fransız İş Melekleri, uygun şirketlerde öz sermaye yatırımı için %30'luk bir gelir vergisi indirimi, bu tür yatırımlardaki sermaye kayıplarının ve vergilerin düşülmesine izin vererek "özel yatırımcıların yatırım çabalarını artıracak" bir EIS planını savunuyor.

Belçikalı melek yatırımcılar, özel şahısların veya kitle fonlamalarının yatırım yaptıklarının % 45'ini (yılda 100.000 € 'ya kadar) vergiden düşmelerine olanak tanıyan, girişimlere yatırım yapmak için mevcut bir mali teşviki genişletmek için hükümetleriyle lobi yapıyor.

Avrupa’da aktif meleklerin sayısı (her yıl en az bir yatırıma katılanlar) önemli ölçüde daha düşük - ancak hızla artıyor. Avrupa'ya yatırım yapmak, 90'ların sonlarında kıtadaki bir avuç yatırımcı ağından günümüzde 450'den fazla aktif melek topluluğunun haritaya dağılmış halini gören bir pazara dönüştü. Batı Avrupa'daki birçok ülkede melek yatırım faaliyetlerine bakıldığında, Orta ve Doğu Avrupa ile Güney Doğu Avrupa bölgelerinde aktif olduklarını görüyoruz. Avrupa’da melek yatırımcı popülasyonu çeşitlilik göstermektedir. Melek ağlarına her geçen gün daha fazla kadın yatırımcı katılmaktadır. Melekler, Avrupa’da da yatırımlarıyla girişimcilik ekosisteminde önemli bir rol oynamaktadır. Türkiye’ye nazaran Avrupa’daki melek yatırımcılık ekosistemi daha gelişmiş bir pozisyona sahiptir.

ABD’de Melek Başına Ortalama Yatırım Büyüklüğü 25.000 $

Melek yatırımcılar, Amerika Birleşik Devletleri ve diğer birçok ülkede girişimcilik ekosisteminin önemli bir silahıdır. G20, yüksek büyüme oranına sahip girişimlerin erken dönem sermayesini büyütme politikalarını gündemlerine dahil ederek 2017'de ne kadar önemli olduklarını fark etti. ABD'de melekler her yıl 70.000 şirkete yaklaşık 25 milyar dolar yatırım yapıyor. Melekler olmasaydı, büyük girişimlerin birçoğu şuan faaliyette olmazdı ancak bu büyük etkiye rağmen melek yatırımcıların kişisel özellikleri, nasıl ve neden yatırım yaptıkları hakkında çok az şey biliniyor.

Bu nedenle Angel Capital Association, Wharton Entrepreneurship ve Harvard Business School ile birlikte " The American Angel " çalışmasını gerçekleştirdi. Veriler ve öngörüler; yatırımcıların, girişimcilerin ve ​ekosistem oyuncularının daha etkili olmasına yardımcı olmaktadır. Örneğin, araştırmanın ana çıkarımlarından biri, ABD meleklerinin yüzde 63'ünün Silikon Vadisi, New York ve Boston dışında yerleşik olmasıdır - bu, girişimcilerin o dünyaya seyahat etmek yerine eve yakın sermaye artırmada daha başarılı olabileceği anlamına geliyor.

The American Angel, melek başına ve her bir anlaşma başına ortalama yatırım büyüklüğü 25.000 $’dır. Meleklerin ortalama 11 şirketten oluşan bir portföyü bulunmaktadır. Çalışmaya göre meleklerin yarısından fazlası (yüzde 54,8) girişimcilik deneyimine sahiptir. Girişimcilik tecrübesi olan melek yatırımcılar, girişimcilik tecrübesi olmayan melekler için ortalama 39.000 $ ve 28.000 $ olmak üzere daha büyük tutarda yatırım yaparlar. Melekler portföy yönetiminden daha fazla kazanç sağlamaktadır. Araştırmaya katılan melek yatırımcıların yüzde 22'sini kadınlar oluşturuyor ve bu sayı artıyor. 2015'ten beri yatırıma başlayanların yüzde 30'u kadındır.

Angels, portföylerinin ortalama yüzde 11'inin pozitif getiri sağladığını söyledi. Bu sayı, melek yatırımlarının yüzde 5 ila 10'unun melekler için olumlu bir getiri sağladığını gösteren diğer çalışmalarla tutarlıdır. Daha derin bir inceleme, girişimlerin satıldığı veya halka açıldığı yerlerde yüzde 39'un melek yatırımcı için olumlu getiri sağladığını gösteriyor.

 

Kaynaklar
https://www.startupnedir.com/ulkemizde-melek-yatirimciliga-iliskin-istatistiksel-veriler-2/

https://2019.stateofeuropeantech.com/chapter/investors/article/angels/

https://www.genglobal.org/united-states-gban/new-research-individual-angels-provides-insights-startup-ecosystem#:~:text=In%20the%20U.S.%2C%20angels%20invest,how%20and%20why%20they%20invest.

https://www.ekonomist.com.tr/kapak-konusu/meleklerin-2020-planlari.html#:~:text=Yine%20Startups.watch%20verilerine%20g%C3%B6re,15%20milyon%20TL'ye%20ula%C5%9Ft%C4%B1.

https://sifted.eu/articles/angel-investing-startups-europe-covid/

©2018 E-CO Consulting & Coaching. All Rights Reserved.